Aktualności Data publikacji: 06 marca 2024

Nie czekaj z oszczędzaniem w PPK

Autor Monika Andrzejczyk Menedżer ds. PPK | PFR TFI

Niewiele osób, będąc na początku kariery zawodowej, myśli o emeryturze. Według najnowszych badań, zaledwie 30 proc. młodych Polaków oszczędza na ten cel. W wieku dwudziestu kilku czy trzydziestu lat skupiamy się na celach krótko- i średnioterminowych. Odkładamy raczej na wakacje, zakup auta czy własnego mieszkania, natomiast oszczędzanie na jesień życia odsuwamy na dalszy plan. Z jednej strony trudno się temu dziwić, bo perspektywa przejścia na emeryturę wydaje się bardzo odległa – więcej lat mamy do emerytury niż upłynęło od naszych narodzin. Jednak każdy dodatkowy rok oszczędzania może być na wagę złota! Im dłużej będziemy oszczędzać i im większe składki wpłacimy, tym większy kapitał na przyszłość możemy zbudować.

Oszczędzanie? Zajmę się tym później…

Niedawne „Badanie świadomości emerytalnej i postaw wobec systemu emerytalnego Polaków do 30 roku życia" przeprowadzone przez prof. Katarzynę Sekścińską z Uniwersytetu Warszawskiego wskazuje na niepokojący trend wśród młodych Polaków. Jak się okazuje wielu z nich zamierza zacząć oszczędzać dopiero, gdy skończą 34 lata, a co piąta kobieta i co czwarty mężczyzna w ogóle nie planuje oszczędzać na emeryturę.

W całej populacji mamy w Polsce około 7,5 mln osób w wieku od 18 do 29 roku życia. W PPK osoby poniżej 30 roku życia stanowią tylko 21 proc. wszystkich uczestników – obecnie z tej grupy wiekowej jest około 0,7 mln uczestników PPK. Jak wyjaśnia ekspertka, takie podejście ma swoje uzasadnienie psychologiczne. Czas przejścia na emeryturę jest momentem, kiedy przybędzie nam lat i już nie będziemy tacy piękni i młodzi. To naturalne, że nie chcemy o tym myśleć, dlatego i podjęcie konkretnych działań staramy się odsunąć w czasie.

Takie podejście niestety może być bardzo kosztowne. Ile tracimy, rezygnując z oszczędzania w PPK od razu po rozpoczęciu kariery zawodowej? Kwoty mogą zaskoczyć.

Utracone korzyści

Absolwent uczelni wyższej, który trafia na rynek pracy, ma około 24 lat. Biorąc pod uwagę, że w PPK będzie oszczędzał do 60-tki, ma przed sobą średnio 36 lat oszczędzania. Dlaczego więc zwlekanie z rozpoczęciem oszczędzania na emeryturę to nie jest dobry pomysł? Zobaczmy to na konkretnym przykładzie.

Piotr jest absolwentem uniwersytetu. Właśnie zaczyna swoja pierwszą pracę i dowiedział się od swojego pracodawcy o PPK. Teraz się waha - przystąpić do programu od razu czy poczekać kilka lat. W końcu jest bardzo młody. Ma jeszcze czas na oszczędzanie...

Sprawdźmy dwa scenariusze. Pierwszy, w którym Piotr zdecyduje się na dołączenie do PPK od razu – w wieku 24 lat i drugi, w którym przyjmiemy, że bohater rozpocznie oszczędzanie w PPK jako 34-latek. Posłużymy się do tego kalkulatorem dostępnym na stronie mojeppk.pl.

Przyjmijmy, że w momencie zatrudnienia wynagrodzenie brutto Piotra wynosi 6 000 złotych. A więc od tej kwoty będą naliczane jego pierwsze wpłaty, jeśli zacznie oszczędzanie w wieku 24 lat. Nasza kalkulacja uwzględni też stały wzrost wynagrodzeń - na poziomie 2,8 proc. rocznie. A więc w scenariuszu, w którym Piotr zaczyna oszczędzanie w wieku 34 lat, jako kwotę aktualnego wynagrodzenia przyjmiemy 7 900 zł, aby uwzględnić wzrost jego wynagrodzenia na przestrzeni 10 lat.

W obu przypadkach uwzględniamy najprostszy scenariusz, a mianowicie, że Piotr oszczędza do 60 roku życia i wspólnie z pracodawcą odprowadzają wyłącznie wpłaty podstawowe. Zatem w pierwszym wariancie będzie to 36 lat, a w drugim 26 lat oszczędzania. Przyjmujemy również, że roczna stopa zwrotu z inwestycji w całym okresie oszczędzania wyniesie 3,5 proc, roczna stopa zwrotu w okresie wypłat: 2,27 proc., zaś koszty zarządzania to 0,5 proc.

Pora sprawdzić wyniki!

W pierwszym przypadku, zaczynając oszczędzanie w wieku 24 lat, Piotr może zgromadzić na swoim rachunku PPK w sumie 279 999 zł. Natomiast, gdy rozpocznie oszczędzanie w wieku 34 lat, przy tych samych warunkach suma jego oszczędności wyniesie 195 545 zł.

Różnica jest naprawdę duża. To prawie 85 tysięcy złotych mniej. Co przekłada się też na to, na jakie wypłaty Piotr będzie mógł liczyć po zakończeniu oszczędzania. Wypłacając środki po ukończeniu 60 roku życia według zadeklarowanego schematu, czyli 25 proc. jako wypłatę jednorazową, a pozostałe 75 proc. w postaci równych rat – co miesiąc przez 10 lat, w pierwszym wariancie Piotr otrzyma 70 000 zł wypłaty jednorazowej i 2004 zł miesięcznych wypłat. Natomiast w drugim scenariuszu będzie to 48 886 zł wypłaty jednorazowej, zaś wypłaty miesięczne otrzymywane przez 10 lat wyniosą 1 399 zł.

Oczywiście oba scenariusze są korzystne dla uczestnika, natomiast różnica w wyniku oszczędzania wyraźnie pokazuje, że nie warto czekać z przystąpieniem do PPK.

Zacznij od dobrego planu

Liczby mówią same za siebie, mimo to młodzi dorośli zwlekają z rozpoczęciem oszczędzania na przyszłą emeryturę. Co więcej, niewielu z nich w ogóle myśli o tym, jak będzie wyglądała ich sytuacja po zakończeniu aktywności zawodowej – tylko 16 proc. regularnie zastanawia się nad tym tematem. Z czego to wynika?

Niewielkie zainteresowanie młodych ludzi systemem emerytalnym i oszczędzaniem na przyszłość może wynikać z ich postrzegania tych kwestii. Według wspomnianych wyżej badań, około 53% młodych dorosłych uważa te tematy za nudne, a 74% za trudne do zrozumienia. Szczególnie alarmujący jest fakt, że około 10 proc. badanych nie wie, czy uczestniczy w PPK, ponieważ nie zwrócili uwagi na to, czy zostali zapisani do programu przez swojego pracodawcę. Młodzi ludzie nie zauważają, czy odprowadzają składki do PPK, co oznacza, że nawet nie zawsze wiedzą, ile zarabiają. Trudno w takiej sytuacji oczekiwać, że przeprowadzą szacunkowe kalkulacje dotyczące wysokości przyszłej emerytury.

Dlaczego zachęcam do oszczędzania w PPK już od początku kariery zawodowej? Choć perspektywa emerytury wydaje się odległa, to porównując różne scenariusze, widzimy wyraźnie, że zaczynając wcześniej, można zgromadzić znacznie większą sumę. Jest to szczególnie istotne w kontekście trendów demograficznych. Żyjemy dłużej, a jednocześnie poziom obciążenia systemu emerytalnego jest coraz wyższy. To oznacza, że potrzebujemy zgromadzić oszczędności, które dodatkowo zabezpieczą nas na dłuższy czas. Warto planować już teraz, aby zbudować solidny kapitał na przyszłość.

Chcesz bliżej poznać PPK? Zapraszam do zakładki “PPK dla pracownika” na naszej stronie internetowej. Tu poznasz korzyści związane w oszczędzaniem w programie oraz zasady uczestnictwa. Oszczędzanie w PPK po prostu się opłaca.