Fundusze inwestycyjne
Fundusze inwestycyjne, poprzez lokowanie środków w instrumenty finansowe, służą pomnażaniu kapitału powierzonego przez uczestników.
Fundusze inwestycyjne są instytucją zbiorowego inwestowania, a ich głównym celem zazwyczaj jest pomnażanie pieniędzy powierzonych przez uczestników. Odbywa się to poprzez lokowanie środków np. w papiery wartościowe, takie jak akcje, obligacje, bony skarbowe i inne instrumenty finansowe. Tworzeniem funduszy i zarządzaniem nimi zajmują się towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI). Na polskim rynku kapitałowym mamy do wyboru fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) oraz alternatywne, wśród których możemy wyróżnić specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO) i fundusze inwestycyjne zamknięte (FIZ).
Dlaczego warto w nie zainwestować?
Na tle innych form inwestowania dostępnych na rynku kapitałowym fundusze inwestycyjne uznawane są za bardzo korzystne dla inwestora z kilku powodów.
Rentowność, transparentność i prostota, bezpieczeństwo
Przede wszystkim jako jedna z kluczowych zalet inwestowania w fundusze inwestycyjne, wymieniana jest wysoka rentowność. Kolejny argument, który przemawia za inwestowaniem w fundusze, to transparentność i prostota - inwestowanie w fundusze nie wymaga specjalistycznej wiedzy, ponieważ podejmowanie decyzji inwestycyjnych powierza się profesjonalistom.
Nie bez znaczenia jest też bezpieczeństwo – fundusze inwestycyjne oraz zarządzające nimi towarzystwa podlegają rygorystycznym regulacjom prawnym, które chronią interes uczestników. Ponadto, nad bezpieczeństwem środków ulokowanych w funduszach czuwają instytucje zaufania publicznego: Komisja Nadzoru Finansowego oraz bank – depozytariusz.
Najważniejsze zalety inwestowania w fundusze:
Poznaj rodzaje funduszy
Fundusze inwestycyjne otwarte
Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) są najbardziej popularną grupą funduszy i może w nie inwestować właściwie każdy. Ich kluczowym wyróżnikiem jest brak ograniczeń co do przystąpienia oraz rezygnacji z uczestnictwa.
Uczestnikiem takiego funduszu może zostać zarówno osoba fizyczna, osoba prawna, jak również jednostka organizacyjna, która nie posiada osobowości prawnej.
W zamian za wpłaty uczestnik funduszu otrzymuje jednostki uczestnictwa, które może odsprzedać w dowolnym momencie. Jednostki uczestnictwa nie mogą być przedmiotem obrotu, ale podlegają dziedziczeniu. Jednostki uczestnictwa wyceniane są codziennie.
Katalog instrumentów, w które mogą inwestować fundusze inwestycyjne otwarte, określa ustawa o funduszach inwestycyjnych. Są to:
- papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski,
- papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego, które są przedmiotem oferty publicznej, a warunki emisji lub pierwszej oferty publicznej zakładają złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu,
- depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, których termin zapadalności jest dłuższy niż rok,
- instrumenty rynku pieniężnego inne niż określone w punktach 1 i 2, jeżeli one same lub ich emitent podlegają regulacjom, które mają na celu ochronę inwestorów i oszczędności,
- papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego, inne niż te określone w punktach 1,2 i 4, pod warunkiem że ich łączna wartość nie przewyższy 10% aktywów funduszu.
Jedną z form funduszy inwestycyjnych otwartych są specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO). Różnią się one tym, że ich oferta skierowana jest do określonej grupy odbiorców, np. instytucji lub uczestników programów emerytalnych. W te fundusze inwestowane są m.in. środki uczestników Pracowniczych Planów Kapitałowych.
Fundusze inwestycyjne zamknięte
Oferty funduszy inwestycyjnych zamkniętych skierowane są do precyzyjnie określonej grupy uczestników.
W odróżnieniu od funduszy otwartych, fundusze inwestycyjne zamknięte nie emitują jednostek uczestnictwa, a certyfikaty inwestycyjne.
Ich emisja może być przeprowadzona w drodze oferty publicznej lub niepublicznej. W przypadku oferty publicznej konieczne jest sporządzenie, a następnie zatwierdzenie przez Komisję Nadzoru Finansowego prospektu emisyjnego lub memorandum informacyjnego i udostępnienia go do publicznej wiadomości.
Co istotne, certyfikaty inwestycyjne można nabyć tylko w określonych okresach – podczas emisji, a sprzedać – w ustalonych okresach wykupu.
Wyceny certyfikatów inwestycyjnych funduszy zamkniętych publikowane są regularnie, ale rzadziej niż w przypadku jednostek uczestnictwa funduszy otwartych – najczęściej publikacja wycen ma miejsce raz w miesiącu lub raz na kwartał. Fundusze inwestycyjne zamknięte charakteryzują się większą elastycznością w budowie portfela aktywów. Mogą inwestować w:
- papiery wartościowe,
- wierzytelności – z wyjątkiem wierzytelności wobec osób trzecich,
- udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,
- waluty,
- instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne,
- prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń, dopuszczone do obrotu na giełdach towarowych,
- instrumenty rynku pieniężnego - pod warunkiem, że są zbywalne.