Polskie firmy chcą rosnąć za oceanem. Czy największy rynek BIZ może czymś zaskoczyć inwestorów?
Ojczyzna wolnego rynku jest niekwestionowanym numerem jeden, jeśli chodzi o przyciąganie bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W ubiegłym roku Stany Zjednoczone przyciągnęły inwestycje o wartości 311 mld dolarów, zostawiając w tyle drugie w zestawieniu Chiny (z wynikiem 163 mld dolarów). Tętniąca życiem gospodarka, ponad 340 mln obywateli, obecność technologicznych gigantów i centrów finansowych o światowym znaczeniu przyciągają inwestorów z całego świata.
Z jednej strony stabilny i dynamiczny rozwój, a z drugiej otwartość na inwestycje zagraniczne to kluczowe elementy przyciągające inwestorów. Ale to nie wszystko, bo o atrakcyjności inwestycyjnej Stanów Zjednoczonych decyduje kilka kluczowych czynników. USA stanowią potęgę geopolityczną i ekonomiczną, a dolar amerykański pełni rolę głównej waluty rezerwowej na świecie, co oznacza, że potencjalni inwestorzy mogą cieszyć się niższym ryzykiem walutowym.
Ważnym elementem przyciągającym inwestorów są również zachęty inwestycyjne ze strony władz stanowych i federalnych, w tym kontekście kluczowa jest tzw. ustawa IRA (Inflation Reduction Act) zawierająca szereg instrumentów wsparcia, m.in. dotacji, kredytów i ulg dla inwestycji zagranicznych w określonych sektorach. Dodatkowo każdy ze stanów prowadzi własną, proaktywną politykę mającą na celu przyciąganie inwestorów z innych krajów.
Nie możemy zapomnieć o największym rynku konsumenckim, który przyciąga firmy pragnące dotrzeć do szerokiej bazy klientów. Warto podkreślić, że wydatki gospodarstw domowych w USA stanowią prawie 1/3 całkowitej światowej konsumpcji! Dodatkowo, USA są prawdziwym centrum innowacyjności, domem technologicznych gigantów, którzy słyną z kreatywności i gotowości do wdrażania nowych technologii. To wszystko sprawia, że Stany Zjednoczone są miejscem, gdzie marzenia o inwestycjach mogą stać się rzeczywistością!
Amerykański sen polskich inwestorów
Można oczekiwać, że polskie inwestycje bezpośrednie w USA także będą rosły. Dobrym punktem wyjścia do ekspansji kapitałowej jest dotychczasowa wymiana handlowa. USA są dla naszego kraju ósmym rynkiem eksportowym. Sprzedajemy głównie żywność, kosmetyki, meble, materiały budowlane, części lotnicze i samochodowe oraz produkty z sektora IT/ITC. Od stycznia do kwietnia 2024 r. polski eksport do USA wyniósł 16,6 mld złotych, co stanowiło 3,3 proc. udziału w naszym eksporcie ogółem - informuje GUS.
Na podstawie danych z ostatnich lat widzimy, że polskie firmy także coraz śmielej inwestują bezpośrednio na rynku amerykańskim. Jak podaje Narodowy Bank Polski w raporcie Polskie inwestycje bezpośrednie za granicą w 2023 r., wartość transakcji zrealizowanych przez polskie firmy w Stanach zjednoczonych wyniosła 663,1 mln zł., zaś w sumie stan należności z tytułu polskich BIZ w USA wynosił na koniec ubiegłego roku prawie 3 mld złotych2. Co ciekawe, w ubiegłym roku USA były kierunkiem, który przyciągnął najwięcej polskich inwestycji typu greenfield.
Rynek pełen niespodzianek
Pod pewnymi względami Stany Zjednoczone pozostają jednak kierunkiem nieoczywistym – czym mogą zaskoczyć inwestorów zagranicznych i jak przygotować się do inwestycji? Stany Zjednoczone zdecydowanie różnią się od rynków europejskich – pod względem kulturowym, społecznym, prawnym. W związku z czym inwestowanie w USA to wyższy szczebel ekspansji – ogromne możliwości z jednej strony, ale z drugiej trudne wyzwania do pokonania – olbrzymia konkurencja czy odmienny i złożony system prawny na poziomie stanowym i federalnym.
Dla wielu firm pozyskanie stabilnego partnera finansowego może być kluczowe podczas ekspansji na amerykański rynek. Takim partnerem może być Fundusz Ekspansji Zagranicznej, który ma już bogate doświadczenie transakcyjne w USA - Elemental Holding, SaMASZ, Netguru oraz SECO/WARWICK to nasi partnerzy, z którymi wspólnie z sukcesem inwestowaliśmy za oceanem.
Historie sukcesu – case study
W sumie w USA współfinansowaliśmy 6 projektów - w pięciu z nich uczestniczył Fundusz Ekspansji Zagranicznej, a jedną inwestycję zrealizował Fundusz Ekspansji Zagranicznej 2, który powstał w 2023 r. i kontynuuje misję pierwszego funduszu.
Aż trzy projekty na rynku amerykańskim zrealizowaliśmy z grupą Elemental Holding. Pierwszy projekt dotyczył finansowania inwestycji w amerykańską spółkę PGM of Texas, w której Elemental Holding nabył wówczas 66% udziałów. Była to pierwsza inwestycja Funduszu Ekspansji Zagranicznej w Ameryce Północnej. Kolejne dwie inwestycje, które zrealizowane zostały w 2021 r., dotyczyły spółek Maryland Core oraz Legend Smelting and Recycling. Przejęcia kolejnych spółek pozwoliły Grupie Elemental uzyskać pozycję jednego z największych polskich inwestorów w Stanach Zjednoczonych. W ubiegłym roku rozliczyliśmy te inwestycje i podsumowaliśmy współpracę z partnerem.
Rok 2019 był przełomowy dla funduszu pod kątem obecności na rynku amerykańskim, ponieważ niedługo po zawarciu pierwszej umowy, która dotyczyła tego rynku, nawiązaliśmy współpracę z grupą SaMASZ, udzielając finansowania na dalszy rozwój jej spółki zależnej - SaMASZ North America LLC w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. Celem inwestycji było zwiększenie dostępności produktów firmy na tych rynkach. Firma rozwinęła kanały dystrybucji, rozbudowała magazyny, a także zwiększyła zatrudnienie. W efekcie dynamika sprzedaży produktów SaMASZ wzrosła, a firma zbudowała silną pozycję poza kontynentem europejskim.
Kolejny projekt zrealizowaliśmy ze spółką Netguru, działającą w branży IT i nowych technologii. Inwestycja współfinansowana przez fundusz dotyczy przejęcia przez polskiego partnera pakietu udziałów w amerykańskiej spółce Pilot 44 oferującej usługi innowacyjnego konsultingu IT. Fundusz Ekspansji Zagranicznej jest mniejszościowym inwestorem finansowym i zainwestował w zagraniczną spółkę zależną Netguru.
Można powiedzieć, że od inwestycji na rynku amerykańskim rozpoczął działalność nasz drugi fundusz, czyli Fundusz Ekspansji Zagranicznej 2 – umowa z SECO/Warwick to jeden z pierwszych projektów funduszu. W ramach współpracy fundusz dostarcza finansowanie na rozwój spółki zależnej Retech w Buffalo, w stanie Nowy Jork. Dostrzegając potencjał amerykańskiego rynku, spółka Seco/Warwick już od wielu lat rozszerza tam swoją działalność. Finansowanie z Funduszu Ekspansji Zagranicznej 2 FIZ AN pozwoli na realizację kolejnego etapu rozwoju poprzez zwiększenie mocy produkcyjno-montażowych amerykańskiej spółki grupy.
Zamiast podsumowania
USA to najważniejszy rynek na świecie. Parafrazując słowa piosenki Franka Sinatry „If you can make it there, you can make it anywhere”, można powiedzieć: komu się ekspansja tam uda, przechodzi do biznesowej pierwszej ligi, zdobywając nie tylko prestiż, ale także szereg możliwości rozwoju. Wypada się cieszyć, że coraz więcej firm podejmuje to wyzwanie. Bo to oznacza, że polski biznes dojrzewa do realizacji globalnych ambicji. Dostrzega to także amerykańska dyplomacja w Polsce i dlatego zacieśnia współpracę z Funduszem Ekspansji Zagranicznej, który staje się naturalnym partnerem dla polskich firm, planujących inwestycje w USA.