Atrakcyjne kierunki inwestycyjne: Dlaczego warto pamiętać o Wietnamie?

Jeszcze do niedawna Wietnam był dość nieoczywistym kierunkiem biznesowym, nie tylko zresztą dla polskich firm. Dziś, kiedy w życie weszło nowe porozumienie handlowe RCEP (Regionalne Kompleksowe Partnerstwo Gospodarcze), tworzące przez 15 krajów Azji Wschodniej i Pacyfiku największą na świecie strefę wolnego handlu, europejskie, a więc także i polskie firmy poszukujące lokalizacji pod inwestycje produkcyjne powinny wziąć Wietnam pod uwagę.

Do inwestowania w Wietnamie zachęca podejście władz do inwestycji zagranicznych, dostępność wykwalifikowanych pracowników oraz wielkość i perspektywy wzrostu lokalnego rynku. W sierpniu 2020 r. na portalu Obserwator Finansowy Mirosław Ciesielski, wykładowca akademicki w Wyższej Szkole Bankowej w Gdańsku i na Uniwersytecie Gdańskim, pisał o Wietnamie, że gospodarka i rozwój tego azjatyckiego kraju opierają się na solidnych fundamentach, które powstawały wraz z liberalnymi reformami, tzw. doi moi, wdrożonymi w 1986 r. Wietnam jest 44. gospodarką świata pod względem wielkości, a biorąc pod uwagę parytet siły nabywczej, zajmuje 32. miejsce. Warto też wiedzieć, że liczba ludności w Wietnamie w ciągu ostatnich 35 lat wzrosła o 36 mln osób – co daje wzrost aż o 59% ( w 1985 r. liczba ludności wynosiła 60 mln, w 2020 ponad 97 milionów). To bardzo młoda populacja, bo aż w 70% stanowią ją ludzie poniżej 35. roku życia, a oczekiwana średnia życia w Wietnamie – 76 lat – należy do najwyższych w Azji .

Atutem, który mogą wykorzystać polscy przedsiębiorcy w budowaniu kontaktów w Wietnamie, jest liczna grupa Polaków wietnamskiego pochodzenia oraz wietnamskich absolwentów polskich uczelni, którzy wrócili do swojego kraju i zajmują wysokie stanowiska w instytucjach państwowych i biznesie. Z perspektywy polskich przedsiębiorców istotne jest także, że Unia Europejska i Wietnam od 2019 r. mają umowę o wolnym handlu (EVFTA), dzięki której Wietnam otwiera się na wymianę handlową z Unią. Według danych Ministerstwa Rozwoju i Technologii, łączna wartość akcji i udziałów związanych z polskimi bezpośrednimi inwestycjami w Wietnamie na koniec 2019 r. wyniosła 18,5 mln dolarów r. i dotyczyła głównie branży farmaceutycznej i informatycznej. Od 20 lat na tamtejszym rynku obecna jest Carboautomatyka SA działająca w branży systemów automatyki. Z kolei leki w Wietnamie produkuje polski Adamed .

Wietnam jest trzecim pod względem wartości produkcji przemysłowej wytwórcą w Azji Południowo-Wschodniej. Rozwija produkcję elektroniki, samochodów i oprogramowania. Ale jest też drugim na świecie producentem kawy pod względem wielkości upraw. Ponadto słynie z upraw ryżu, herbaty, ananasów i tytoniu. Według Obserwatora Finansowego w 2019 r. wartość zagranicznych inwestycji w Wietnamie osiągnęła poziom 38,2 mld dolarów. Najwięcej kapitału (24,6 mld) napłynęło do sektora produkcyjnego i przetwórczego, w dalszej kolejności – na rynek nieruchomości i do branży detalicznej. Dzięki umowie o wolnym handlu z Unią Europejską ok. dwie trzecie wietnamskiego eksportu będzie sprzedawane w Europie bezcłowo. W 2020 r. Wietnam był 30. największym partnerem w eksporcie towarów do Unii Europejskiej (0,5% udziału) i 10. największym partnerem w imporcie towarów z UE (2,0%). Wartość sprzedaży wietnamskich towarów w UE wyniosła w 2020 r. 34,4 mld euro. Na nasz kraj przypadło 1,8% importu i 0,6% eksportu (czyli odpowiednio 1,32 mld euro i 344 mln euro). W roku 2021 w wyniku wejścia w życie umowy gospodarczo-handlowej EVFTA eksport z Wietnamu do krajów UE bardzo wyraźnie wzrósł, bo aż o 14,8%, osiągając wartość około 39 mld euro. Podczas gdy w poprzednich latach 2018-2020 jego wartość utrzymywała się na podobnym poziomie. Dla uzyskania pełniejszego obrazu, warto jeszcze spojrzeć na obroty handlowe Unii Europejskiej i Wietnamu w ostatniej dekadzie, gdyż import z tego kraju wzrósł w tym czasie ponad trzykrotnie.

Polskie przedsiębiorstwa potrzebują przestrzeni inwestycyjnej, która umożliwi rozwój technologiczny i produkcyjny. A takiej przestrzeni warto szukać za granicą, rozwijając bezpośrednie inwestycje kapitałowe. O ile bliskie geograficznie rynki są nam dobrze znane, to te mniej oczywiste kierunki, jak właśnie omawiany Wietnam, mogą stanowić źródło atrakcyjnych okazji inwestycyjnych. Warto więc, planując ekspansje zagraniczną swojej firmy, popatrzeć nieco szerzej. Czy zatem Wietnam to atrakcyjny rynek? Oczywiście – nie bez powodu wietnamski rynek został zakwalifikowany jako jeden z pięciu najbardziej perspektywicznych dla rozwoju polskiej gospodarki . Nie zapominajmy, że firma, która zdecyduje się na obecność i produkcję w Wietnamie, uzyska dostęp do rynków obu głównych układów handlowych (wspominany już RCEP oraz CPTPP – Kompleksowe i Progresywne Porozumienie ws. Partnerstwa Transpacyficznego – megaregionalne porozumienie handlowe podpisane przez jedenaście państw regionu Azji i Pacyfiku), które w najbliższych dziesięcioleciach zmienią handel w Azji. Warto więc bliżej przyjrzeć się możliwościom, jakie oferuje ten rynek, aby zwiększyć polskie inwestycje w tym państwie.

Źródła danych:

1. Rzeczpospolita, Dlaczego Wietnam staje się ciekawym miejscem dla inwestycji produkcyjnych?, https://firma.rp.pl/nowe-rynki/art19315701-dlaczego-wietnam-staje-sie-ciekawym-miejscem-dla-inwestycji-produkcyjnych-eksport-handel-FTA-Polska-UE, [dostęp: 6.02.2022],
2. Obserwator Finansowy, Wietnam - wschodząca gwiazda Azji, https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/wietnam-wschodzaca-gwiazda-azji/, [dostęp: 5.02.2022],
3. Money.pl, Ekspansja znanej polskiej firmy. Stawiają na Wietnam, https://www.money.pl/gospodarka/ekspansja-znanej-polskiej-firmy-stawiaja-na-wietnam-6630819331472032a.html, [dostęp: 6.02.2022],
4. Wietnam-EU - international trade in goods statistics, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Vietnam-EU_-_international_trade_in_goods_statistics#Trade_with_Vietnam_by_Member_State, [dostęp: 6.02.2022],
5. PAIH, Rynki zagraniczne - Wietnam, https://publikacje.paih.gov.pl/rynki_zagraniczne/VNM_-_Rynki_Zagraniczne/ [dostęp: 6.02.2022].