Wśród największych inwestorów, którzy wybrali ten bałkański kierunek, są kolejno: Niderlandy (z inwestycjami na poziomie 6,859 mld euro), Austria (4,898 mld euro), Niemcy (4,340 mld euro), Luksemburg (4,253 mld euro), Włochy (3,609 mld euro), Węgry (3,130 mld euro), Słowenia (2,145 mld euro), Wielka Brytania (1,321 mld euro), Francja (1,034 mld euro) i Antyle Holenderskie (854,7 mln euro).
Magnes na inwestorów zagranicznych
Co po przyciąga tu inwestorów i powinno zachęcić także polskich przedsiębiorców? Badając atrakcyjność inwestycyjną krajów na potrzeby raportu „Polskie inwestycje zagraniczne. Nowe trendy i kierunki. Jak pandemia zmieniła rynek BIZ”, zidentyfikowaliśmy, że Chorwacja oferuje bogate możliwości inwestycyjne w zakresie wielu nowoczesnych branż. Dla przykładu rynek ICT to ponad 10 tys. przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych. W sektorze zatrudnionych jest obecnie ponad 51 tys. pracowników. Chorwacja to również duży rynek spożywczy. Ponad 3000 firm i prawie 60 tys. pracowników tworzy nowoczesny rynek przemysłu rolnego.
Potencjalnych inwestorów Chorwacja kusi specjalnymi zachętami (np. The Act on Strategic Investment Projects) oraz uproszczoną administracją. Kraj oferuje przeszło 20 stref ekonomicznych, które umożliwiają wybór miejsca inwestycji najbardziej dopasowanego do potrzeb i celów. Z kolei położenie Chorwacji na Półwyspie Bałkańskim daje łatwy dostęp do innych krajów regionu oraz śródziemnomorskich. Na początku tego roku Chorwacja przyjęła euro i przystąpiła do strefy Schengen, co dodatkowo może ułatwić współpracę z tym krajem.
Dobrą koniunkturę kraju już kilka lat temu dostrzegła Grupa R22, która wspólnie z Funduszem Ekspansji Zagranicznej przejęła chorwacką spółkę. Polska firma stała się tym samym wiceliderem na tamtejszym rynku hostingu i domen. W przypadku R22 decyzja o ekspansji kapitałowej m.in. na rynek chorwacki umożliwiła stabilny wzrost. Trudno byłoby to osiągnąć wyłącznie w Polsce – ze względu na nasycenie rynku Przejęcie i integracja lokalnych marek pozwoliły Grupie w stosunkowo krótkim czasie uzyskać pozycję lidera na nowych rynkach. Pod koniec 2022 r. R22 i Fundusz Ekspansji Zagranicznej rozliczyli transakcję.
Inwestuj i czuj się jak u siebie
W ostatnich latach wzrost wartości polskiego eksportu do Chorwacji utrzymuje stałą dynamikę przy wysokim, dodatnim saldzie wymiany handlowej na korzyść naszego kraju. Polska jest szóstym największym eksporterem na rynek chorwacki. Dane GUS za 2022 r. wskazują, że polski eksport do Chorwacji wzrósł o 24% w porównaniu do 2021 roku i wyniósł rekordowy poziom niemal 1,5 mld euro. Do Chorwacji eksportujemy głównie maszyny i urządzenia mechaniczne (229 mln euro), artykuły spożywcze (216 mln euro) oraz metale nieszlachetne i artykuły z nich pochodzące (153 mln euro).
Warto nadmienić, że polskie firmy są obecne w Chorwacji również kapitałowo. Narodowy Bank Polski informuje, że wartość polskich inwestycji w 2021 r. w tym kraju wynosiła 307,7 mln euro (wobec 172,1 mln euro w 2020 r., w 2019 r. – 193,1 mln euro, w 2018 r. – 191,1 mln euro, w 2017 r. – 185,7 mln euro). Ogółem z Polski do Chorwacji w całym 2021 r. napłynęło 151,9 mln euro. Ponadto na koniec 2021 r. dochody polskich przedsiębiorstw z tytułu inwestycji (BIZ) w Chorwacji wynosiły 36,4 mln euro. To znaczny wzrost w porównaniu z wcześniejszymi latami – 5,5 mln euro w 2020 r. i 12,3 mln euro w 2019 roku.
Wśród największych polskich inwestorów, którzy wybrali ten kierunek, należy wymienić Globe Trade Center z inwestycjami w centra handlowe w Zagrzebiu i Osijeku czy Press Glass, który zainwestował w zakład produkcji szkła. W branży informatycznej obecna jest tu również grupa Asseco. Pod koniec zeszłego roku sieć Inter Cars informowała o otwarciu w chorwackim Vukovinie nowego centrum logistycznego, które ma obsługiwać także klientów ze Słowenii, Włoch, Bośni i Hercegowiny, a w niedalekiej przyszłości także z innych krajów regionu . Od kilku lat w Chorwacji obecne są także polskie grupy z branży odzieżowej – LPP i CCC. Natomiast w styczniu 2021 r. firma Selvita, specjalizująca się w usługach badawczo-rozwojowych przejęła 100% udziałów w chorwackiej spółce Fidelta. Zaś w maju tego roku zarząd krakowskiej spółki informował o zakupie nieruchomości w miejscowości Savski Marof (niedaleko Zagrzebia), która w przyszłości ma umożliwić budowę własnej infrastruktury laboratoryjnej.
To oczywiście tylko wybrane przykłady polskich inwestycji w Chorwacji. Coraz lepsza sieć połączeń drogowych między Polską a Chorwacją, otwarcie Chorwacji na rynki Europy Południowo-Wschodniej oraz wyjście na Morze Śródziemne stanowią dla polskich przedsiębiorców istotne czynniki przemawiające za inwestycjami w tym kraju. Co więcej, podobieństwo kulturowe i językowe może znacznie takie inwestycje ułatwić – przekonuje z kolei Jan Muś z Instytutu Europy Środkowej.
Źródła danych:
Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Chorwacja – informacja o sytuacji gospodarczej;
InterCars, W Chorwacji powstało nowe centrum logistyczne;
Instytut Europy Środkowej, Zespół bałkański.
